Nasze pierwsze jesienne spotkanie poświęciliśmy zawieraniu umów. Naszym ekspertem była Agata Rewerska, radca prawny z ponad dziesięcioletnim doświadczeniem, prowadząca własną kancelarię prawną Ad Exemplum oraz szkołę prawa procesowego pod tą samą nazwą. Spotkanie odbyło się u naszego klubowicza, w restauracji Jasna 24.

Czy więc umowa, to zło konieczne? Czynność, do której musimy wezwać prawnika, zajmująca nasz cenny czas? I tak, i nie. Jeśli wszystko pójdzie dobrze, pewnie nawet do niej nie zajrzymy. Ale jeśli nie pójdzie, każdy jej zapis staje się dla nas ważny. Pierwsza rzecz, o którą powinniśmy zadbać, to starannie zapisać to, czego ona dotyczy. W tym akurat prawnik nas nie wyręczy, co najwyżej podpowie, że powinniśmy to zrobić. To niezwykle ważne, bo to, co do czego umawialiśmy się ustnie i co nie budziło wątpliwości, w przypadku sporu, już takie nie budzące wątpliwości nie będzie. Nasz ekspert zwrócił nam zresztą uwagę, że zgodnie z artykułem 65 § 2 Kodeksu Cywilnego, sąd nie musi opierać się na jej dosłownym brzmieniu, jeśli budzi ono wątpliwości i ma prawo, a nawet obowiązek dociekać, co było rzeczywistym celem i przedmiotem umowy („W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.”). Im więc precyzyjniej sformułujemy umowę w tym zakresie, tym mniejsze pole pozostawimy sądowi do ewentualnej innej interpretacji umowy.

Innym punktem, gdzie precyzja się liczy, jest sprawa kar umownych. Mamy tu dużą swobodę (właściwie niczym nieograniczoną), jeśli idzie o formułowanie tych zapisów. Zarazem jednak strona, która mogłaby być nimi obciążona ma też zawsze prawo je zakwestionować, uznając, że jest ona rażąco wysoka
i powołać się na jej niezgodność z zasadami współżycia społecznego.
Rozstrzygać będzie o tym sąd. Dlatego ważne, aby opisać dokładnie cel umowy, wskazując, na przykład, dlaczego ważne jest wykonanie jej w terminie, co może uzasadnić nawet bardzo wysoką w stosunku do wartości umowy zapisaną w niej karę umowną. Oczywiście możemy próbować dowodzić tego przed sądem, ale druga strona może twierdzić, że nie miała tej świadomości, a opóźnienie nie było w pełni przez nią zawinione. Tak więc, dla pewności, lepiej to w umowie zapisać. Z tej klauzuli odnoszącej się do niezgodności z zasadami współżycia społecznego i możliwości zakwestionowania wysokości kary umownej my też oczywiście możemy skorzystać. W dyskusji padł przykład lekarzy, którzy podpisywali standardowe umowy z NFZ z zapisanymi w nich wysokimi karami umownymi. I gdy kwestionowali wysokość tych kar przed sądem, sądy z zasady się do ich skarg przychylały, uznając, że praktycznie nie mieli oni możliwości negocjacji (mogli tylko podpisać umowę lub nie). Zatem umowy te nie były równoprawne, a wysokość kar arbitralna. Nie pretendujemy tu do streszczenia całości wykładu i towarzyszącej mu dyskusji, która dotyczyła wielu innych aspektów zawierania umów. Warto oczywiście zajrzeć do prezentacji, którą zamieszczamy do pobrania poniżej. Sporo tam konkretnych wskazówek, dotyczących spraw, na które warto zwrócić uwagę przy podpisywaniu umowy. Jedno i drugie nie odda jednak w pełni atmosfery spotkania, możliwości zadawania pytań na żywo. Dlatego tak zachęcamy, by w nich uczestniczyć.

Była oczywiście kawa, a dla tych, którzy nie zdążyli zjeść śniadania w domu, pyszne croissanty. Skusili się pewnie i ci, co śniadanie zjedli. Na swoją zgubę, bo zaraz po wykładzie naszego eksperta i dyskusji, zaprosiliśmy na śniadanie. Biorąc pod uwagę porę, zdecydowanie drugie. Była jajecznica, pyszne kiełbaski (naprawdę wyjątkowe) i wiele więcej smakowitości, przygotowanych przez restaurację Jasna 24. I oczywiście okazja do kontynuowania dyskusji, a także do rozmowy na wszelkie inne tematy.
W tym oczywiście te biznesowe.

prezentacja do pobrania

Agata Rewerska – radca prawny od 2003 roku. Od tego roku prowadzi też kancelarię prawną działającą obecnie pod nazwą AD EXEMPLUM. Jest absolwentką Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz studiów podyplomowych na Cambridge University, University of Florida, Wyższej Szkoły Zarządzania i Finansów oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 2004-2005 partner w dużej niemieckiej kancelarii, odpowiedzialna za dział prawa procesowego i prawa pracy. W latach 2005-2006 radca prawny w Europejskim Trybunale Praw Człowieka w Sztrasburgu. W latach 2006-2010 wykładowca zasad etyki i wykonywania zawodu na aplikacji radcowskiej w Warszawie. Od 2011 roku prowadzi własną Szkołę Prawa Procesowego pod tą sama nazwą co kancelaria, oferującą szkolenia dla osób przygotowujących się do egzaminów radcowskich i adwokackich oraz organizującą szkolenia zawodowe dla prawników i co z naszego punktu widzenia może najważniejsze, prawnicze dla przedsiębiorców. Od 2012 roku prowadzi również prywatne wydawnictwo naukowo-prawnicze AD EXEMPLUM wydające praktyczne komentarze i pozycje książkowe dla praktyków. Autorska publikacji i pozycji książkowych dotyczących procedury cywilnej, zasad konstruowania umów i opinii prawnych. Od 2014 roku jest wpisana na listę adwokatów przy ORA w Warszawie. Specjalizuje się w prawie spółek, kontraktach, własności intelektualnej oraz prowadzeniu postępowań sądowych.