Na pierwszej po wakacyjnej przerwie porannej kawie z ekspertem spotkaliśmy się w restauracji Florian Ogień czy Woda na Chłodnej, by porozmawiać o sukcesji, wyzwaniu, z którym prędzej czy później musi zmierzyć się każdy właściciel firmy. Naszym ekspertem była Katarzyna Karpiuk z Kancelarii Ożóg Tomczykowski. Licznie przybyłych członków klubu powitali osobiście jego prezes Krzysztof Jończyk i założycielka, Barbara Jończyk. To temat im osobiście też nieobcy. Spotkanie było też okazją, by przedstawić nowych pracowników klubu, dyrektora generalnego klubu Agnieszkę Majcher oraz Laurę Bryk, architekta przestrzeni informacyjnych.

Najtrudniejszą sprawą jest oczywiście znalezienie sukcesora, kogoś, kto poprowadzi w przyszłości firmę. W tym i w przygotowaniu go do tej roli nikt jednak właściciela nie wyręczy. Nasz ekspert skoncentrował się na stronie prawnej. A tu czeka niemało zagrożeń, bo rzadko sytuacja jest tak prosta, że sukcesor jest zarazem jedynym spadkobiercą. Padły tu przykłady pokazujące, jak skomplikowane mogą być to przypadki. I niełatwą sprawą jest ułożenie stosunków pomiędzy spadkobiercami tak, by w przyszłości nie zagroziło to funkcjonowaniu firmy. Pewnym rozwiązaniem może być tu konstytucja rodzinna, zbiór zasad obowiązujący przy zarządzaniu rodzinna firmą i wspólnym majątkiem, ale nie ma ona żadnej mocy prawnej i jest rodzajem dżentelmeńskiego porozumienia. Wkracza się tu na bardzo grząski grunt, dodatkowo skomplikowany przez postanowienia prawa spadkowego. Zaczęliśmy więc od kilku pytań, które trzeba postawić na początku. 

Jak już to sobie uświadomimy, trzeba przejść do punktu drugiego. Uświadomienia sobie też tego, by nie odkładać decyzji na później. Bo przygotowanie następcy do tej roli trwa długi, a przecież różne losowe przypadki mogą nas zmusić do tego, by stało się to szybciej niż planowaliśmy.

Nie będziemy tu omawiać wszystkich kroków, przejdźmy do ostatniego. Planu sukcesji, wszystko to trzeba bowiem starannie zaplanować.

Wspomnieć tu trzeba jeszcze o jednej możliwości, fundacji rodzinnej. W takiej sytuacji firma staje się własnością fundacji i to ona nią zarządza. Najczęściej ustanowiana jest jeszcze za życia właściciela, ale możliwe jest powołanie jej testamentem. Ta pierwsze rozwiązanie jest jednak korzystniejsze, unika się bowiem komplikacji związanych z postępowaniem spadkowym, właściciel ma też czas by, by zadbać o wszystkie szczegóły związane z jej funkcjonowanie osobiście. Takie rozwiązanie prawne nie jest jeszcze na gruncie polskiego prawa możliwe, najczęściej ustanawia się takie fundacje w oparciu o prawo Liechteinsteinu, Luksemburga lub Holandii. Co wiąże się jedna z kosztami i koniecznością poddania się reżimowi obcego prawa. Może się to jednak niedługo zmienić. Nasz ekspert jest autorem projektu ustawy wprowadzającej tę instytucje do polskiego prawa, która powstała we współpracy ze środowiskiem firm rodzinnych.

Nie zabrakło oczywiście, jak zawsze pytań do naszego eksperta, a na koniec zostaliśmy zaproszenie na pyszny lunch przygotowany przez restaurację, także członka naszego klubu, bo Kancelaria Ożóg Tomczykowski jest członkiem premium naszego klubu. 

Katarzyna Karpiuk, Senior Associate w Kancelarii Ożóg Tomczykowski sp. z o.o. Radca Prawny z ponad 10-letnim doświadczeniem. Ekspert w zakresie doradztwa na rzecz firm rodzinnych, w szczególności w kwestiach dotyczących planowania skuteczniej i bezpiecznej sukcesji międzypokoleniowej. Od wielu lat współpracuje środowiskiem firm rodzinnych i angażuje w wiele inicjatyw mających na celu wsparcie rozwoju i zapewnienie trwałości polskich biznesów rodzinnych. Jest także autorką projektu ustawy o fundacji rodzinnej przygotowanego we współpracy ze środowiskiem firm rodzinnych w Polsce. Specjalizuje się w zagadnieniach prawa cywilnego oraz prawa spółek z uwzględnieniem problematyki planowania sukcesyjnego. Zajmuje się doradztwem zarówno na rzecz podmiotów krajowych, jak i zagranicznych, prowadząc ich obsługę korporacyjną, a także doradzając w kwestiach związanych z projektami restrukturyzacyjnymi, zmianami kapitałowymi, właścicielskimi oraz w procesach transakcyjnych. Ponadto posiada doświadczenie w obsłudze organów spółek akcyjnych oraz w przygotowaniu prospektów emisyjnych spółek. Doradza klientom w postępowaniach toczących się przed Komisją Nadzoru Finansowego. Prowadzi spory sądowe oraz koordynuje te prowadzone poza granicami kraju. Wszystkie zakończone sukcesem. Swoim doświadczeniem dzieli się podczas licznych konferencji i spotkań branżowych. Autorka licznych publikacji dla popularnych, renomowanych dzienników gospodarczych oraz współautorka międzynarodowego przewodnika w zakresie „private client” – ICLG Private Client 2019. Absolwentka Uniwersytetu Gdańskiego oraz Chicago-Kent College of Law, Illinnois Institute of Technology, Chicago, Illinois (LL.M. in Comparative and International Law with Honors – ze specjalizacją w Corporate Finance oraz International Business Transactions), a także Akademii Spółek SGH w Warszawie. Doświadczenie zdobywała w renomowanych kancelariach prawnych w Polsce oraz Stanach Zjednoczonych, a także jako in-house lawyer, zajmując się bieżącą obsługą prawną i korporacyjną podmiotów oraz doradzając, m.in.: w negocjacjach wielomilionowych kontraktów z udziałem podmiotów zagranicznych, w tym dotyczących zakupu floty samolotów pasażerskich oraz samolotów typu business jet.

Kancelaria Ożóg Tomczykowski od wielu lat świadczy usługi kompleksowego doradztwa prawno-podatkowego. Prawnicy i doradcy podatkowi Kancelarii zajmują czołowe miejsca w krajowych i międzynarodowych rankingach branżowych, a z usług Kancelarii korzystają przedsiębiorcy z całej Polski i klienci zagraniczni. Zespół kilkudziesięciu ekspertów z Kancelarii wspiera klientów w takich obszarach jak: CIT, PIT, VAT, podatek akcyzowy, ceny transferowe, postępowania podatkowe i sądowo-administracyjne, compliance, prawo handlowe, fuzje i przejęcia oraz sukcesja w biznesie.